Khí Carbon monoxide – kẻ sát nhân thầm lặng

Hàng năm có hàng trăm người từ vong và hàng ngàn người nhập viện vì một loại khí đơn giản được hình thành trong quá trình đốt nhiên liệu có chứa carbon, ví dụ như khí, gỗ, dầu hoặc parafin. Loại khí này là Khí Carbon monoxide.

Sự hình thành của Khí Carbon monoxide

Khi các nhiên liệu hydrocarbon bị đốt cháy trong không khí, carbon dioxide và nước được hình thành theo phản ứng

1 CH4 + O2 ^ CO2 + H2O (phương trình không cân bằng)

Tuy nhiên, khi không khí bị hạn chế vì một số lý do nào đó và không có đủ oxy cho phản ứng này xảy ra, nó sẽ tạo ra carbon monoxide thay vì carbon dioxide. Như tên gọi, carbon monoxide có một nguyên tử oxy cho mỗi nguyên tử cacbon.

Phương trình 2 CH4 + O2 ^ CO + H2O (phương trình không cân bằng)

Carbon monoxide không màu, không mùi và không vị. Nó không cho thấy sự hiện diện của nó. Điều đó làm cho nó rất nguy hiểm. Nó được hình thành trong động cơ xe hơi và cũng có thể được tạo ra bởi bếp gas bị lỗi, máy nước nóng và lửa. Hoặc khi một thiết bị đốt hydrocarbon được sử dụng trong một căn phòng với thông gió không đầy đủ. Nó cũng có trong khói thuốc lá.

Khuyến cáo y tế

Mức độ an toàn tối đa được khuyến cáo của là 10 phần triệu (phần triệu). Hầu hết mọi người không có triệu chứng ngộ độc ở mức tỷ lệ dưới 70 ppm, nhưng trên mức độ này có thể gây nhức đầu, mệt mỏi và buồn nôn. Các triệu chứng có thể giống như cảm lạnh hoặc cúm và nhiều người nhầm lẫn ngộ độc CO thành những bệnh này. Mức 150-200 ppm thường dẫn đến mất phương hướng hoặc bất tỉnh và đôi khi thậm chí tử vong.

Một số người nhạy cảm với CO hơn những người khác. Và dễ xuất hiện các triệu chứng ở một nồng độ thấp hơn. Những người trong nhóm nhạy cảm này có thể bao gồm trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ có thai và thai nhi và những người bị thiếu máu.

Điều gì khiến Khí Carbon monoxide độc ​​hại?

Khi thở, oxy từ không khí vào phổi của bạn. Nó được lấy ra bởi các tế bào máu đỏ của bạn và vận chuyển đến mọi tế bào trong cơ thể của bạn. Chất vận chuyển oxy chính trong hồng cầu là chất đạm hemoglobin. Mỗi phân tử hemoglobin chứa bốn đơn vị chứa sắt gọi là nhóm hemem. Mỗi hemem có thể lấy một phân tử oxy (O2) để mỗi phân tử hemoglobin có thể mang đến bốn phân tử oxy

Khi một phân tử hemoglobin đã lấy bốn phân tử oxy của nó, nó được gọi là oxyhaemoglobin. Oxyhaemoglobin có màu đỏ đậm hơn hemoglobin. Oxyhaemoglobin di chuyển quanh cơ thể của bạn và khi nó đến các tế bào không có nhiều oxy, nó sẽ giải phóng oxy cho chúng.

Quá trình này có thể được biểu diễn bằng phương trình

Hb (aq) + 4O2 (g) – ^ Hb (O2) 4 (aq)

Phản ứng chuyển tiếp diễn ra trong phổi, phản ứng ngược lại ở các tế bào xung quanh cơ thể có lượng oxy thấp.

khí Carbon monoxide độc ​​hại vì nó cản trở quá trình này.

Khí Carbon monoxide gắn kết với hemoglobin hơn oxy – khoảng 200 lần tốt hơn. Điều này có nghĩa là, ngay cả khi có nhiều oxy hơn carbon monoxide, carbon monoxide có nhiều khả năng liên kết với hemoglobin. Đây là một hợp chất được gọi là carboxyhaemoglobin:

Phương trình 4 Hb (aq) + CO (g) ^ HbCO (aq)

Vì carbon monoxide liên kết rất chặt. Nên có ít oxy hơn để liên kết với hemoglobin khi có carbon monoxide. Nhưng carbon monoxide cũng làm một việc khác. Nó làm thay đổi ba vị trí gắn oxy khác trên phân tử hemoglobin để chúng có thể lấy oxy nhưng không giải phóng nó khi chúng đến các tế bào cơ thể. Điều này có nghĩa là hemoglobin sẽ ngừng hoạt động như hệ thống cung cấp oxy của cơ thể.

Vấn đề thậm chí còn tồi tệ hơn đối với trẻ sơ sinh. Hàm lượng hemoglobin của chúng khác với ở người cao tuổi và thậm chí còn tốt hơn nếu gắn với carbon monoxide. Điều này có nghĩa là trẻ sơ sinh thỉnh thoảng chết vì ngộ độc CO. Ngay cả khi lượng khí không gây tử vong cho mẹ.

Điều trị

Để điều trị cho một người đã bị nhiễm độc bởi CO cần phải cần phải đảo ngược quá trình ngộ độc. Các carboxyhaemoglobin cuối cùng phân hủy và giải phóng hemoglobin. Sau đó có thể hoạt động một lần nữa như là hệ thống cung cấp oxy trong cơ thể. Quá trình này mất khoảng 320 phút. Miễn là không có thêm khí carbon monoxide nữa.

Nếu ngộ độc nhẹ, chỉ cần để nạn nhân ra khu vực không khí trong lành thường là đủ để hồi phục. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, người đó có thể cần điều trị tại bệnh viện. Việc điều trị liên quan đến việc cho bệnh nhân thở oxy. Điều này giúp phá vỡ mối liên kết giữa carbon monoxide và hemoglobin nhanh hơn. Hầu hết mọi người đều hồi phục hoàn toàn

Phòng ngừa

Có một số cách để ngăn ngừa ngộ độc carbon monoxide. Chúng bao gồm các thiết bị khí đốt thường xuyên phục vụ và lắp một máy dò carbon monoxide. Không giống như máy dò khói. Một máy dò CO không phát hiện khói. Và máy dò khói không phát hiện CO.

Dịch từ nguồn nước ngoài